Kim jest spadkobierca ustawowy? W jakiej sytuacji zostanę spadkobiercą ustawowym? Jak prawidłowo ustalić krąg spadkobierców ustawowych? To pytania, które zaczyna zadawać sobie każdy w momencie kiedy musi uregulować kwestie formalne po śmierci bliskiej osoby. W tym artykule poruszę kilka kwestii związanych z ustaleniem kręgu spadkobierców ustawowych, jak również mechanizm pozwalający na ustalenie kto dziedziczy po zmarłym.

Kim jest spadkobierca?

Na początek wyjaśnijmy. Spadkobierca, to osoba, która wchodzi w ogół praw i obowiązków po zmarłym. Spadkobiercą może zostać zarówno osoba fizyczna, w tym także dziecko nienarodzone, ale już poczęte, jak również osoba prawna.

Kiedy możemy odziedziczyć spadek?

Przepisy prawa spadkowego w Polsce wskazują dwie sytuacje, kiedy możemy dziedziczyć po zmarłym czyli zostać jego spadkobiercą.

Po pierwsze, gdy spadkobierca sporządził ważny testament, w którym wskazał konkretną osobę swoim spadkobiercą.

Drugą możliwą sytuacją jest taka, w której dziedziczymy spadek po zmarłym, bo tak wskazują przepisy prawa spadkowego.
Dzieje się tak, gdy spadkodawca:
1. nie pozostawił testamentu
2. albo też sporządzony przez niego testament w toku sprawy spadkowej okazał się nieważny,
3. ewentualnie osoby powołane do spadku na mocy testamentu nie chcą lub nie mogą dziedziczyć po zmarłym.

Co jeśli spadkobierca nie chce dziedziczyć?

Spadkobierca, który nie chce dziedziczyć odrzuca spadek lub za życia spadkodawcy zrzeka się dziedziczenia. Przeczytaj więcej o tym jak odrzucić spadek lub odrzucenie spadku przez małoletniego.

Kto nie może dziedziczyć?

Spadku nie może dziedziczyć osoba, która:

1. nie dożyła otwarcia spadku (spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy),

2. została uznana za niegodnego dziedziczenia (Kiedy niegodność dziedziczenia?) lub

3. jest wyłączona od dziedziczenia (dotyczy przypadku małżonka, jeśli spadkodawca wystąpił o orzeczenie rozwodu lub separacji z jego winy, a żądanie to było uzasadnione).

 

Kolejność dziedziczenia

Większość osób niezwiązanych z prawem wie, że są ustalone zasady dziedziczenia i spadek otrzyma najbliższa rodzina zmarłego. Kto dziedziczy po zmarłym w świetle tych zasad?

Spadek dziedziczą osoby powiązane więzami krwi. Będą to zarówno potomkowie zmarłego - czyli dzieci naturalne i przysposobione ale także jego wstępni - czyli rodzice i rodzeństwo. Bywa, że dziedziczą także dziadkowie i ich inne dzieci oraz rodzeństwo zmarłego czy jego dzieci. Spadek otrzyma również małżonek zmarłego spadkodawcy, jego pasierbowie oraz podmioty publiczne - gmina ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy oraz Skarb Państwa. W kodeksie cywilnym który reguluje te kwestie, ustawodawca wskazał hierarchię spadkobierców ustawowych.
Oznacza to, że każda kolejna grupa dojdzie do dziedziczenia w sytuacji, w której brak jest osoby powołanej przed nią, ewentualnie wówczas gdy osoba ta nie może albo nie chce dziedziczyć.

Kolejność dziedziczenia wskazują grupy spadkobierców ustawowych, których jest pięć.

I grupa spadkobierców ustawowych – dzieci i małżonek
II grupa spadkobierców ustawowych - małżonek oraz rodzice
III grupa spadkobierców ustawowych - dziadkowie spadkodawcy
IV grupa spadkobierców ustawowych - pasierbowie spadkodawcy
V grupa spadkobierców - gminę ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy oraz Skarb Państwa

 

Mam nadzieję, że ten artykuł pozwolił Ci ustalić krąg spadkobierców ustawowych po zmarłym i zrozumieć cały mechanizm umożliwiający odpowiedź na pytanie czy jesteś spadkobiercą ustawowym po zmarłym. Jeśli temat ten okazał się interesujący – proszę zostaw swój komentarz poniżej. W przypadku woli skorzystania z pomocy Kancelarii w tym temacie, napisz do nas przez nasz formularz kontaktowy, lub po prostu napisz maila na adres: biuro@iblkancelaria.pl.